Classic Camera Collectors Club Informatieve website van Frank Lakiere |
Een korte geschiedenis van Kodak
George Eastman bedacht de naam "Kodak" en de uitvinding van de rolfilm in 1896 betekende de start van de Eastman Kodak Co. De eerste Kodak had een rolfilm die in de fabriek in het toestel geladen werd. De negatieven waren cirkelvormig met een diameter van 6,35 cm. Een enkele rolfilm was goed voor 100 foto's.
In 1900 bracht Kodak de eerste Brownie op de markt voor de prijs van 1 dollar. Tegelijk kwam de reklameslogan : "You push the button, we do the rest." (Jij drukt op de knop, wij doen de rest)
Nu kon iedereen zonder enige voorkennis zich een fototoestel aanschaffen en er lustig op los fotograferen. Het werd een fenomenaal succes want tussen 1900 en 1940 werden er meer dan 25 miljoen Brownie box camera's verkocht.
Kodak bracht in 1935 de Kodachrome uit. Dit was de eerste commerciële kleurfilm voor zowel 16mm film, 8mm film en 35 kleinbeeldformaat.
In 1960 lanceert Kodak de Instamatic. Deze toestelletjes gebruiken een nieuwe filmcassette die je gewoon in het toestel legt. Geen gepruts meer met het begin van de filmstrook zoals bij kleinbeeldtoestellen. Het wordt een ongelooflijk succes. Tussen 1963 en 1970 worden er meer dan 50 millioen Instamatics geproduceerd.
1975: bij Kodak wordt een prototype gemaakt van een digitaal fototoestel met 0,1 megapixel resolutie.
In de Verenigde Staten verkoopt Kodak in 1976 90% van de fotografische film en 85% van de fototoestellen.
In 1983 neemt de grote baas van Kodak, Don Strickland, ontslag omdat hij van het bestuur te veel tegenwerking krijgt om een digitale camera op de markt te brengen. Hij zegt hierover :" We developed the world's first consumer digital camera but we could not get approval to launch or sell it because of fear of the effects on the film market... a huge opportunity missed."
In 1996 werd er nog een nieuw systeem voor analoge fotografie gelanceerd : het Advanced Photo System (APS).
Bij APS is de film is 24 millimeter hoog en heeft drie beeldformaten:
• H voor "HDTV" (30,2 x 16,7 mm; aspect ratio 16:9; 4 x 7" print)
• C voor "Classic" (25,1 x 16,7 mm; aspect ratio 3:2; 4 x 6" print)
• P voor "Panorama" (30,2 x 9,5 mm; aspect ratio 3:1; 4 x 12" print)
Op het negatief heeft elke foto het formaat "H".
De formaten "C" en "P" worden verkregen door een uitsnede van dit "H"-beeld.
Het gekozen formaat (H,C of P) wordt vastgelegd op een magnetische laag of met behulp van vierkantjes die worden belicht naast de foto. Dit is afhankelijk van het merk en type camera. Op de afdrukmachine wordt met behulp van deze indicatoren bepaald in welk formaat de foto moet worden afgedrukt.
Kodak ontwikkelde hiervoor de Advantix camera serie, Canon de IXUS serie en Minolta de Vectis serie. Maar APS werd geen succes want de APS toestellen konden zich niet echt meten met de kleinbeeld reflexcamera's en door het klein negatief, dat maar 56% is van een gewoon kleinbeeldnegatief, was APS oninteressant voor professioneel gebruik.
Het is onduidelijk waarom dit nieuw filmformaat ontwikkeld werd. Het was wellicht beter geweest om te proberen om extra mogelijkheden van APS in het bestaande kleinbeeldsysteem te integereren.
Met de ontwikkeling van het APS systeem was er veel geld geïnvesteerd in de ontwikkeling van de filmcassette, de camera's en de ontwikkelapparaten. Door het geringe succes gaat er uiteindelijk heel veel geld verloren. Ook Minolta, Canon en Nikon hebben aan APS weinig plezier beleefd, maar Kodak was wel de grootste verliezer.
Hoe is het zover kunnen komen ?
In de tijd dat George Eastman de firma leidde en verder nog tot even na de tweede wereldoorlog was de naam Kodak synoniem met vernieuwing en kwaliteit. Kodak leverde goede produkten tegen een goede prijs. Dat betrof zowel de fototoestellen als de verbruiksgoederen (film, fotopapier en chemicaliën voor de ontwikkeling van film en foto). Er werd in die tijd met beide onderdelen veel geld verdiend. Later werd het model van zakendoen meer vergelijkbaar met dat van Gilette, dat zijn scheerapparaten gratis weggeeft bij aankoop van scheermesjes en hoopt dat de gebruiker later meer van deze mesjes koopt. Vanaf de jaren 1960 werden bij Kodak alleen nog tweederangs fototoestellen gemaakt. De winst van Kodak kwam dan ook vooral van de verkoop van Kodak film, Kodak fotopapier en Kodak chemicaliën en dat werkte redelijk goed.
De markt van kwaliteitscamera's werd stilaan een exclusief Japanse aangelegenheid met Nikon, Canon, Pentax, Minolta, Yashica, Olympus.
Maar ook op het gebied van film werd FUJI een sterke concurrent. In 1984 besloot Kodak om geen hoofdsponsor te worden van de Olympische spelen te los Angeles. en foute beslissing, want dat werd een gedroomde kans voor Fuji om een reklame-offensief in te zetten. Dat was het begin van de succes van Fuji, een nieuwkomer die een serieuze concurrent voor Kodak zal worden.
In dezelfde periode kwamen ook de eerste betaalbare digitale fototoestellen op de markt.
CCD sensoren waren al gebruikt sedert het midden van de jaren 1950 voor videorecorders. De ruimtevaartorganisatie NASA gebruikte ook digitale signalen om beelden vanuit de ruimte naar de aarde te sturen. In 1975 maakte Steven Sasson, een ingenieur bij Kodak, het eerste digitaal fototoestel. Het prototype was ongeveer zo groot als een broodtoaster en het registreerde zwart-wit beelden met een resolutie van 0.1 megapixels. Maar de Kodak Company stond weigerachtig tegenover deze technologie. Ze waren bevreesd dat succes van digitale fotografie tot een daling in de verkoop van hun winstgevende analoge fotoprodukten zou leiden.
De eerste commerciële digitale camera kwam er pas in 1986 met de Sony Mavica. Vanaf midden jaren 1990 was er een ware explosie van digitale toestellen. Ze werden kwalitatief beter en betaalbaar.
Het Kodak Digital Camera Systeem voor professionele fotografen was gebaseerd op de Nikon F3 en voorzien van een Kodak digitale rug met een 1.3 megapixel sensor.
Ook werden de eerste kleine digitale toestellen op de markt gebracht met een aansluitingmogelijkheid op een huiscomputer via een seriële kabel. Dit waren o.a. de Kodak DC40, de Agfa ePhoto CL30, de Sony CyberShot Digital Still Camera, de Apple QuikTake 100, de Casio QV11. Kodak werkte in deze periode samen met Microsoft om beeldverwerkingssoftware te maken.
Voor wie afdrukken wilde van de digitale beelden bracht Hewlett-Packard de eerste inktjet printer op de markt.
Met het succes van de digitale fototoestellen en het floppen van APS braken er zware tijden aan voor de analoge divisie van Kodak. Wanneer je digitale foto's op de computer bekijkt heb je immers naast het fototoestel geen verbruiksmaterialen zoals films, fotopapier en chemicaliën meer nodig. Die evolutie gaat nog steeds verder: het fototoestel wordt nu zelfs een onderdeel van een ander apparaat zoals een mobiele telefoon, iPad, tabletcomputer, enz. Het beeld wordt weergegeven op een toestel dat je ook al hebt, zoals een computer, een TV toestel, iPhone.
Terwijl de markt van de analoge fotografie verder bleef krimpen, slaagde Kodak er niet in om zich een positie te verwerven op de digitale markt. Zo werd de Kodak Photo CD nooit succesvol en ook de professionele Kodak DCS was geen lang leven beschoren.
Toch werd er in de jaren 1990 door Kodak zo'n 4 miljard dollar geïvesteerd in fototechnogie voor mobiele telefoons en andere digitale toestellen.
In 1994 werd de chemische afdeling afgesplitst en ondergebracht in de Eastman Chemical Company. Dit is nu nog steeds een belangrijke producent van chemicaliën voor o.a. plastics, verven, voedseladditieven, biodiesel, produkten voor bouw, electronica, textiel, enz. De firma stelt 10.000 personeelsleden te werk in 16 productie-eenheden en had in 2010 een jaaromzet van 6 miljard dollar.
Dit geeft aan dat men bij Kodak ingezien heeft dat analoge film geen grote toekomst meer had. Alleen hebben ze de snelheid waarmee dit gebeurde verkeerd ingeschat.
In 2004 is Kodak al gestopt met de productie van analoge fototoestellen, al blevne ze wel wegwerpfototoestellen maken.
Bij de Eastman Kodak Company zijn er zo in de laatste 10 jaar veel fabrieken en laboratoria gesloten en is het personeelsbestand met 50.000 eenheden gedaald tot nu nog ongeveer 15.000 personeelsleden. De waarde van Eastman Kodak Company wordt geschat op ongeveer 6 miljard dollar maar ze hebben zo'n 7 miljard dollar schulden! Dit betekent dat ze virtueel failliet zijn.
Heeft Kodak nog een toekomst ?
Kodak bezit heel veel patenten, ook recente patenten voor o.a. digitale fotografie en voor mobiele telefonie. Daarvan wordt de waarde geschat op minstens 2 miljard dollar.
De naam KODAK zal zelf ook wel wat waard zijn.
Er kan ook heel veel geld binnenstromen als de rechtzaken over gebruik/misbruik van patenten in verband met mobiele telefonie o.a. tegen Apple en tegen LG zouden gewonnen worden door Kodak.
Maar reorganisatie vergt tijd en dat is wat het inroepen van chapter 11 nu aan Kodak geeft.
Zo kan er nu doorgegaan worden met de verdere omvorming van Kodak van een film- en fotoproducent tot een firma die zich zal concentreren op commerciële digitale drukpersen en inktjet printers, waarvoor de drukinkten gemaakt worden door Eastman Chemicals Co. Of misschien verrassen ze de hele wereld nog met iets totaal nieuws op digitaal gebied.
Daarnaast zal het beheer van de bestaande patenten ook geld binnenbrengen.
Reorganisaties zoals deze werden eerder al vroeger met enig succes uitgevoerd door giganten zoals General Electric en IBM.
Kodak zal wel verdwijnen als producent van fotomateriaal. Hiermee vervoegen ze dan andere grote namen uit de fotografie zoals Polaroid, Minolta, Ilford, Agfa, Leica en nog heel wat anderen.
LAATSTE UPDATES
JANUARI 2012
Begin januari 2012 toonde Kodak nog deze 6 nieuwe digitale toestellen.
Maar een kleine week later, op 9 januari 2012, kondigde Kodak aan dat ze zullen stoppen met het maken van digitale camera's.
De naam Kodak zal in licencie gegeven worden aan andere producenten.
In de eerste helft van 2012 zal Kodak zijn afdelingen die apparaten voor beeldopname produceren - dit zijn de digitale camera's, pocket video camera's en digitale beeldschermen - afbouwen.
Kodak zal zich voortaan exclusief bezighouden met afdrukken van foto's en met de productie en verkoop van desktop inktjet printers. Dit zal gebeuren via winkels en via internet.
Het persbericht wijst erop dat Kodak op deze manier kan inspelen op zijn sterke positie in de markt van "personal imaging". Ondertussen zal Kodak wel alle verplichtingen in verband met garanties op digitale producten nakomen en verder de technische ondersteuning blijven verzorgen.
MAART 2012
In een bericht dat naar alle Kodak verdelers werd gestuurd meldt Kodak dat "ten gevolge van een gestage vermindering in de verkoop en in het gebruik van diafilm door fotografen, gecombineerd met de hoge complexiteit van het productieproces, Kodak besloten heeft om te stoppen met het maken van drie Ektachrome films."
Het betreft de Kodak Professional Ektachrome E100G, Kodak Professional Ektachrome E100VS Film en Kodak Professional Elite Chrome Extra Color 100. Men verwacht dat de huidige stock, afhankelijk van de vraag, nog volstaat voor 6 tot 9 maanden levering.
Kodak wijst erop dat de productie van Portra, Ektar en zwart-wit films wel gewoon doorgaat en dat dit zo blijft zolang deze afdelingen winstgevend zijn.
De eerste Kodak diafilm was de legendarische Kodachrome. Deze film werd in 1935 op de markt gebracht, eerst als rolfilm voor filmapparaten, maar daarna ook als diafilm.
AUGUSTUS 2012
Since januari 2012 is Kodak al gestopt met de productie van digitale camera's teneinde de verliezen te stoppen. Ook werd er een poging ondernomen om meer dan 1100 patenten betreffende digitale beeldvorming te verkopen. Dat verloopt niet echt vlot. Onderhandelingen met o.a. Google en Apple blijven aanslepen.
De Wall Street Journal meldt dat Apple en Google nu samenwerken met Samsung, LG, HTC en anderen om samen een bod uit te brengen. Wall Strret Journal suggereert dat de biedprijs voor de portfolio rond de 500 millioen dollar schommelt. Dat is slechts 1/5de van de 2,6 miljard dollar die Kodak vooropstelde.
Kodak rapporteerde onlangs dat de eerste 6 maanden van 2012 een verlies werd geboekt van 625 millioen dollar, wat dus verder druk legt op de financiële toestand van de firma.
In zijn laatste bericht meldt Kodak dat de invetment bank Lazard ingehuurd is om de afdelingen Personalised Imaging en Document Imaging te verkopen. Dat zou het einde betekenen van de produktie van films voor analoge fotografie, fotopapier, souveir fotoprodukten in themaparken en foto afdrukkiosken in winkels. Wat overblijft is dan gefocust op cinema films, chemicaliën en professionele afdrukken.
Olivier Laurent, uitgever van de British Journal of Photography, vertelde aan de BBc dat "heel wat professionelen nog steeds film gebruiken en houden van de kwaliteit dat ze hiermee bekomen. De resolutie is nog altijd duizend keer hoger dan wat de meeste digitale camera's leveren, tenminste wanneer er een goede scanner gebruikt wordt. Een foto van film heeft een andere sfeer dank zij de aanwezige korrel - het gaat om de liefde voor het beeld en digitale fotografie heeft nog een lange weg af te leggen om dit gevoel te reproduceren."
SEPTEMBER 2012
Deze keer geen nieuws van Kodak, maar van Lucky Films Corp. uit China
Gesticht in 1958 maakte Lucky Films chemicaliën en lichtgevoelige producten, zoals kleurfilms, zwart-wir films en X-stralen films, maar ook magneetbanden voor audio en video en magneetstrips voor kredietkaarten,...
Een dochtermaatschappij (Boading Lucky Digital Imaging Co.) is aktief op de markt van fotopapier voor inktjet printers, gelamineerde PVC kaarten, inkt voor inktjet printers en groot formaat printers.
Kodak had het grootste marktaandeel in China, maar Lucky was een sterke tweede speler.
In 2003 ondertkenden Kodak en Lucky een 20-jarig samenwerkingscontract. Kodak kreeg 20% van de aandelen van Lucky en betaalde 45 millioen dollar en een installatie voor de productie van emulsies voor kleurfilm. Daarnaast werd nog 54 millioen dollar geïnvesteerd in tenische ondersteuning en vernbetering van de productie van triacetaat film.
In 2007 had Kodak al het contract opgezegd wegens de groei van de digitale camera op de Chinese markt.
Nu verdwijnt dus de derde grootste producent van kleurfilms, na Kodak en Fuji, van de markt. Op zijn hoogtepunt produceerde Lucky 300.000 rolletjes per dag en dat vooral voor de binnenlandse Chinese markt.